W kulturze funkcjonują schematy myślenia o świecie. Jednym z nich jest przekonanie, że rośliny (w tym drzewa) czy grzyby nie są tak „w pełni” żywe. Intuicyjnie żywe są zwierzęta, bo poruszają się, wydają odgłosy, a zranione podobnie do nas ludzi krwawią i odczuwają ból.  Drzewa nawet po utarcie całej korony nie krzyczą z bólu, a ich proces umierania po takim „wypadku” może trwać długi czas. Jednak rośliny są tak samo żywe jak zwierzęta i ludzie, ale zupełnie inne, dlatego trudne do intuicyjnego zrozumienia i empatii.

Podobnie jak ludzie, którzy są przedstawicielem jednego gatunku realizują różne funkcje społeczne w zależności od doświadczenia, pozycji, roli czy wyuczonego zawodu tak samo sosna, dąb, buk, topola, jabłoń czy klon pozostają okazami swojego gatunku niezależnie od miejsca występowania – w lesie, mieście, alei, ogrodzie, cmentarzu itd. Drzewa realizują pewną wersję siebie w zależności od miejsca wzrostu i pełnią różne funkcje w środowisku człowieka.  Sosna pospolita rosnąca na otwartej przestrzeni będzie rozłożysta o koronie nisko osadzonej na grubym pniu. Jej siostra z lasu będzie smukła ze względnie małą koroną. Natomiast okaz, który miał okazję wykiełkować na górskim urwisku będzie mały i skręcony o nieregularnym pokroju.

Analogiczne pomnikowy 200 letni dąb w alei przydrożnej pełni zupełnie inną rolę w środowisku człowieka niż dąb w tym samym wieku rosnący w lesie gospodarczym. Pierwszy daje cień, osłonę przed wiatrem i śniegiem, siedliska przyrodnicze, korytarz migracyjny, estetykę krajobrazu, element kultury i historii, a drugi cenny i ekologiczny surowiec do produkcji narzędzi, mebli czy opału. 

Miejsce drzew jest w lesie…… i w mieście, na wsi, alei, cmentarzu i wszędzie tam gdzie możliwe ich życie  i racjonalne jest ich uprawianie (patrząc z ludzkiego punktu widzenia). Pożytki z drzew są tak liczne, a ich znaczenie tak duże, że warto aby były obecne w przestrzeni. Miasta pozbawione drzew znamy z historii urbanistyki a marzeniem zarządców danych metropolii było posiadanie drzew. Poczytaj więcej np. o historii Wielkiej Alei w Gdańsku lub Central Parku  .

Drzewa ze swoimi usługami ekosystemowymi, rozmiarami istotnymi krajobrazowo i długością życia przekraczającą ludzką mają znaczenie większe niż tylko „prywatne”. Rzadko zdarza się, aby usuwanie drzew, szczególnie dojrzałych, dotyczyło tylko i wyłącznie jednej osoby.

Zasada „kto posadził ten wycina” odnosząca się w praktyce do właściciela gruntu, na którym rośnie drzewo jest błędna w założeniu, bo zwykle wycina ten kto posiada, a nie ten kto posadził. Nawet krótko żyjące drzewa osiągają dojrzałość po 30-40 latach, a to bardzo długo w skali życia człowieka. 

Podobnie jak na graniu w piłkę nożną tak na pielęgnacji drzew znają się ci, którzy się tego nauczyli i zrozumieli zasady rządzące tymi dziedzinami. Nieprzemyślane lub pochopne cięcia mogą być przyczynami osłabienia kondycji, statyki i witalności drzewa. W drastycznych przypadkach prowadzą nawet do uszkodzenia lub zniszczenia drzewa skutkując koniecznością usunięcia drzewa ze względów bezpieczeństwa.  

System korzeniowy odpowiada za stabilność, dostarcza wodę i sole mineralne, stymuluje hormonalnie koronę do rozwoju oraz współpracuje ze środowiskiem glebowym w tym z koniecznymi dla drzew mikoryzami.  Niszczenie i ograniczanie systemu korzeniowego to jeden z największych problemów z jakim może spotkać się drzewo. Szczególnie uszkadzanie dużych (>10 cm średnicy) korzeni jest ingerencją w statykę drzewa, które ważąc kilka ton stwarza duże zagrożenie w przypadku wywrócenia. 

Uszkadzanie korzeni przez wykopy pod chodniki, ulice czy liniową infrastrukturę naziemną (np.: ogrodzenia) lub podziemną (np.: wodociągi, sieci energetyczne, światłowody itd) to jeden z najczęstszych błędów na placach budów i na prywatnych podwórkach. Istnieją rozwiązania techniczne pozwalające zapobiegać takim negatywnym zjawiskom.  

Ogławianie drzewa dojrzałego przez usunięcie korony, a czasem nawet części pnia jest powszechnie uważane za szkodliwe i niedopuszczalne. Rozległe cięcia drzew dojrzałych prowadzą do poważnych zaburzeń fizjologicznych, powodują osłabienie drzew, które może prowadzić nawet do jego zamarcia. Również taki zabieg może paradoksalnie zwiększać zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego. Wynika to z faktu, iż drzewo pozbawione całej powierzchni asymilacyjnej nie jest w stanie się odżywiać. W efekcie tego zamierają korzenie drzewa, co może prowadzić do osłabienia stabilności drzewa w gruncie.

Nie wolno mylić ogłowienia (ang. topping) drzewa z głowieniem (ang. pollarding) tz. prowadzeniem okazu drzewa w formie głowiastej.

Często widywane w miastach (np. lipy) lub na wsiach (np. wierzby) drzewa głowiaste lub w formie żywopłotowej podlegają cyklicznemu (co 1-3-5 lat) formowaniu. Celem tego zabiegu jest nadanie pożądanego kształtu koronie drzewa. Rozpoczęcie formowanego kształtu narzuca sposób opieki nad drzewem i wymaga dalszego utrzymywania formy przez całe życie drzewa. Formowanie musi rozpoczynać się w młodości drzewa tuż po osiągnięciu pożądanej wysokości. Do najbardziej popularnych form należą forma głowiasta i żywopłotowa. Forma głowiasta zakłada tworzenie jednej lub wielu „głów”, powyżej których wszystkie pędy są usuwane regularnie co 1-3 lat. Forma żywopłotowa zakłada usuwanie wyłącznie drobnych pędów (maksymalnie 1-2 cm średnicy) zlokalizowanych w zewnętrznych częściach korony.