W poprzednim artykule przedstawione zostały zasady oraz sposób selektywnej zbiórki bioodpadów. Każdy z nas ma obowiązek wydzielenia bioodpadów z ogólnego strumienia wytwarzanych przez nas odpadów komunalnych. O ile mieszkańcy, zwłaszcza zabudowy wielorodzinnej wrzucają bioodpady zgodnie z zasadą do brązowych pojemników i zazwyczaj nie zaprzątają sobie głowy ich dalszym zagospodarowaniem, o tyle mieszkańcy domków jednorodzinnych, mają w tym temacie więcej możliwości. Mogą samodzielnie kompostować bioodpady i wytwarzać naturalny, ekologiczny nawóz zwany kompostem. Dla wielu nie jest to żadna nowość, ponieważ proces kompostowania znają, a kompost wykorzystują od wielu lat do uprawy warzyw na działce czy w ogrodzie. Są jednak i tacy, dla których temat jest stosunkowo świeży i to dla nich właśnie kilka podstawowych informacji poniżej:
- Dlaczego warto kompostować bioodpady?
W tym miejscu należy odwołać się do celu selektywnej zbiórki odpadów. To co posegregujemy nie trafi na składowisko, a zostanie przetworzone ponownie. Bioodpady to cenny surowiec, który otrzyma drugie życie w postaci 100 % naturalnego wolnego od chemii nawozu i to prawie za darmo. Ponadto decydując się na kompostowanie w ogrodzie lub na działce, wzbogacasz glebę w wartości odżywcze i zwracasz naturze to, co do niej należy w najlepszej postaci. Kolejny argument to czysta wygoda, kosz na śmieci wolniej się zapełnia, bo to co miałoby trafić do niego, wędruje do kompostownika.
- Czym jest kompost?
Nazywany jest czarnym złotem, stanowi najlepsze, najzdrowsze i najcenniejsze źródło wartości odżywczych dla roślin i gleby. Wspomaga i przyspiesza naturalne procesy zachodzące w glebie. Uprawy nawożone kompostem są zdrowe dla ludzi, w pełni naturalne i ekologiczne. Do jego produkcji wystarczy niewielki kompostownik.
- Jaki wybrać kompostownik?
Skoro już się zdecydowaliśmy na kompostowanie bioodpadów i produkcję własnego nawozu, pora na dokonanie wyboru kompostownika. Wybór kompostowników jest duży. Można go kupić lub po prostu zrobić samemu. Zasada działania jest taka sama lub bardzo podobna. Liczy się efekt końcowy, czyli pozyskanie kompostu gotowego do wykorzystania. Rodzaje kompostowników:
– kompostownik pryzmowy- najprostszy, ale uznawany za najmniej estetyczny. Układamy stos bioodpadów, które swobodnie dojrzewają na powietrzu.
– kompostownik w pojemniku- możemy go kupić w sklepie ogrodniczym lub markecie budowlanym. Taka konstrukcja, doskonale sprawdzi się tam, gdzie do dyspozycji mamy mało miejsca, a także w ogrodach gdzie nie powstaje dużo resztek roślinnych.
-kompostownik drewniany ażurowy- to po prostu wielka skrzynka z prześwitami koniecznymi do wentylacji zawartości.
- Kiedy zaczynamy budowę kompostownika?
Kompostownik zakładamy od wiosny do jesieni, przy dodatnich temperaturach. Miejsce przeznaczone na kompostownik powinno być osłonięte od wiatru i zacienione. Dobrze, gdyby miejsce, które wybierzemy było nieco wzniesione, aby woda opadowa nie zalewała powstającego kompostu. Organiczny zapach wydobywający się z kompostownika nie powinien być uciążliwy dla otoczenia. Jeżeli jednak trudno nam go znieść to świetnym rozwiązaniem jest ulokowanie kompostownika w bezpośrednim sąsiedztwie bzu. Krzew ten jest naturalną barierą dla zapachów powstających podczas procesu rozkładu substancji organicznych.
- Ile trwa kompostowanie?
Tu musimy uzbroić się w cierpliwość i na pierwszą porcję nawozu nieco poczekać. Od 6 do 12 miesięcy, tyle trwa produkcja dobrze zbilansowanego kompostu. Oczywiście im cieplej tym lepiej, dlatego proces kompostowania szybciej zachodzi latem. Proces przyspiesza również „przerabianie” pryzmy, czyli przemieszanie kompostu co najmniej dwa razy w roku A co jeżeli nie będziemy mieszać kompostu? Nic się nie stanie, ale gotowy kompost powstanie znacznie później.
- Jak wygląda dobry kompost?
Dojrzały, gotowy kompost jest jednolity, ma ciemny kolor i gruzełkowatą strukturę oraz zapach świeżo zaoranej ziemi. Nie brudzi rąk i przypomina żyzną ziemię. Pryzma dojrzałego kompostu jest zazwyczaj niższa od tej w czasie formowania o 1/3, a nawet połowę wysokości. Dobry kompost nie śmierdzi zgnilizną. Jeżeli czujemy taki zapach, to prawdopodobnie w naszym kompostowniku znalazło się coś, co nie powinno do niego trafić, np.: resztki mięsa, kości, tłuszcz zwierzęcy, itp.
Temat kompostowania jest bardzo szeroki i wielowątkowy. Nie sposób zmieścić wszystkich informacji w jednym artykule. Technika budowania kompostownika krok po kroku to zupełnie inne zagadnienie, podobnie jak wskazówki co do kontroli warunków fizycznych i chemicznych podczas kompostowania.
To co wydaje się być najważniejsze to cel kompostowania jako naturalnego i bezpiecznego sposobu na ponownie wykorzystanie bioodpadów.
Autor: Eliza Borecka-Sobczak
Segregacja bioodpadów
